De Belgische Houtconfederatie wil tekort aan lokaal houtoogst opvangen via meer duurzaam bosbeheer.
- Het hout op de markt afkomstig uit onze eigen lokale Vlaamse bossen is de voorbije vier jaar meer dan gehalveerd. Dat heeft volgens de Belgische Houtconfederatie te maken met de algemene toegenomen maatschappelijke druk tegen het kappen van bomen. De sectororganisatie steunt de verstrenging tegenover permanente ontbossing, maar dat ook het “oogsten van bomen” in het kader van duurzaam en ecologisch bosbeheer zwaar op de korrel wordt genomen, vindt ze onterecht.
- De Belgische Houtconfederatie vraagt de verschillende overheden in ons land om het debat op een constructieve manier aan te gaan en pleit onder meer voor extra sensibilisering bij het grote publiek rond doordacht bosbeheer en houtproductie.
- De houtoogst uit duurzaam bosbeheer kan volgens de sectororganisatie opnieuw toenemen en zou ons klimaat zelfs ten goede komen. Intussen duidt de Belgische Houtconfederatie ook de economische situatie van de sector: de voorbije tijd moesten meer dan honderd lokale houtzagerijen de deuren sluiten en draaien velen op verminderde capaciteit.
Forse daling houtoogst in Vlaanderen
Voor de Belgische Houtconfederatie is het duidelijk: het thema “boskap” heeft de voorbije jaren maatschappelijk zoveel emotie teweeggebracht, dat de slinger te ver is doorgeslagen. De sectororganisatie stelt dat er met recht en rede tegen permanente ontbossing wordt gestreden, maar pleit wél voor dringend meer nuance in het debat. Niet in het minst omdat het volume hout dat in Vlaanderen uit onze eigen bossen op de markt wordt gebracht jaarlijks fors daalt.
Zo plaatste het Agentschap voor Natuur en Bos (ANB) als grootste openbare boseigenaar in Vlaanderen vorig jaar 47.091 m³ hout op de markt, terwijl dat vier jaar eerder méér dan het dubbele was. Gaan we nog verder terug in de tijd, dan is het verschil nog groter: in 2013 werd er 113.982 m³ hout uit Vlaamse bossen van ANB op de markt gebracht. Dat grote verschil wijst op een drastisch gedaalde houtoogst in de Vlaamse bossen.
Klimaatvriendelijk
De Belgische Houtconfederatie benadrukt dat ze zich, net zoals vele anderen, kant tegen permanente ontbossing. Probleem is dat mensen ontbossing en houtproductie verwarren. Ontbossing betekent dat bos permanent verdwijnt door ander landgebruik zoals bijvoorbeeld woningbouw, industrie of landbouw. Maar houtoogst via verantwoord bosbeheer waarbij bos bos blijft moet wél nog ruim mogelijk zijn. En precies daar wringt het schoentje door de toegenomen maatschappelijke druk, zo luidt het.
“We begrijpen de emotie rond houtkap, maar we mogen niet vergeten dat het doordacht kappen of oogsten van bomen ook gezond is voor een bos”, zegt Andries Saerens, adjunct-secretaris van de Belgische Houtconfederatie. “Het kan dynamiek, licht, ruimte en opportuniteiten bieden voor nieuwe soorten. Bovendien helpt het om onze bossen weerbaarder te maken, tegen ziektes en plagen – zeer belangrijk in een context van een veranderend klimaat. Elke expert zal kunnen bevestigen dat het doordacht kappen van bomen ecologisch interessant is. Al wordt die nuance tegenwoordig te vaak overgeslagen in het debat.”
“Net zoals een ander punt dat in het debat wel eens over het hoofd wordt gezien: lokaal hout draagt bij tot een klimaatvriendelijke economie.”
“Hoe meer hout in de bouw, hoe beter voor de maatschappij en onze voetafdruk”, aldus Saerens. “Hout slaat namelijk koolstof op in z’n structuur in tegenstelling tot staal en beton, die tijdens hun productie veel meer CO2 uitstoten en dus een veel grotere CO2-voetafdruk hebben. Maar een cruciale bedenking bij dit alles: hoe klimaatvriendelijk is het als we onze grondstoffen, zoals hout, van steeds verder moeten gaan halen omdat we onze lokale bomen zelfs in het kader van goed bosbeheer niet meer durven aanraken, terwijl het volume hout in onze bossen de laatste decennia is toegenomen. En laat ons bij dit alles niet vergeten dat hout een prachtig natuurproduct is, met een waaier aan toepassingsmogelijkheden. Zonder bomen te kappen, zullen we nooit kunnen genieten van een kunstig houten parket of een houten tafel.”
Houtzagerijen
De verminderde houtoogst laat zich ook economisch voelen. Zo nemen de bezorgdheden en tekorten bij heel wat lokale zagerijen toe. De situatie is intussen zo ernstig dat het aantal zagerijen in ons land de voorbije decennia van 313 naar 95 daalde. Meer nog: de houtzagerijen die nog overblijven, draaien op verminderde capaciteit. De loofhoutzagerijen bv. draaien op amper 65 procent van hun kunnen.
Andries Saerens: “We zijn er als sectorganisatie van overtuigd dat er in Vlaanderen terug meer oog moet zijn voor ecologisch en duurzaam bosbeheer, waardoor er ook opnieuw meer hout op de markt gebracht kan worden. En dat is belangrijk, want als er – zoals momenteel het geval is – zo weinig hout op de markt gebracht wordt, vrezen wij voor de toekomst van onze regionale expertise en tewerkstelling.”
Duurzaam bosbeheer
De sector reikt intussen de hand tot de verschillende overheden in ons land, waaronder ook de Vlaamse overheid. Zo wil ze samen naar oplossingen zoeken om in het kader van duurzaam bosbeheer de houtoogst opnieuw op verantwoorde wijze te optimaliseren. Dat moet mogelijk zijn, want de laatste decennia is de houtvoorraad in onze Vlaamse bossen alleen maar fors toegenomen.
“Er is nood aan meer nuance in het debat en op het werkterrein. Hoor je ‘bomen kappen’, dan doemt bij velen het beeld op van levensloze vlaktes en buldozers die het Amazonewoud kortwieken. Maar boswerkers, houthakkers, en andere professionals in onze sector worden tegenwoordig alleen maar gecontesteerd, zelfs als ze er voor zorgen dat bomen niet op de weg zouden vallen. Goed bosbeheer, en dus het duurzaam kappen van bomen, is niet alleen goed voor onze natuur, maar ook voor onze maatschappij. Dat besef is belangrijk.“
De Belgische Houtconfederatie zal de komende weken en maanden alvast meer actief toenadering zoeken tot de verschillende overheden. De sector zelf wil zoveel mogelijk in het werk stellen om haar kennis te delen, de situatie objectief toe te lichten en zo de perceptie te keren.
Volgt u de Belgische Houtconfederatie al op LinkedIn?
Volg Houtspecialist op Facebook en Instagram
Een job in de houtsector? Bekijk de jobaanbiedingen van onze leden
