Op 18 april organiseerde de Belgische Houtconfederatie een leerrijke webinar over gehoorbescherming in de houtsector voor haar leden. Hanne Messely, onderzoekster aan de Arteveldehogeschool Gent en co-auteur van de studie EarCovered at work, beantwoordde onze vragen en gaf heel concrete tips om de situatie op de werkvloer te verbeteren.
In 2019 was gehoorverlies door lawaai de 5de meest voorkomende beroepsziekte in België en uit een bevraging van onderzoekers uit de Artevelde Hogeschool Gent bleek dat reeds 15 werknemers op 100 een vastgesteld gehoorverlies hadden!
Waarom is gehoorbescherming zo belangrijk?
Hanne Messely : “Dag in dag uit in lawaai werken brengt de nodige risico’s met zich mee. Zo kan een afkortzaag tot 100 decibel produceren, wat na ongeveer 1 minuut reeds kan zorgen voor gehoorschade! Als je weet dat gehoorverlies kan zorgen voor communicatieproblemen, een lagere productiviteit en een hoger risico op ongevallen, is het van groot belang om dit te vermijden zowel voor de werknemer als voor de onderneming.”
Wat zijn vaak voorkomende problemen?
Niet alleen loop jij risico op gehoorproblemen door lawaai (gehoorverlies, oorsuizen, overgevoeligheid voor lawaai, oorpijn), lawaai veroorzaakt ook hart- en vaatziekten op lange termijn. Naast deze lichamelijke gevolgen zijn er ook (mentale) klachten zoals stress, slaapproblemen, hoofdpijn, vermoeidheid… die op korte termijn merkbaar zijn.
Hoe gingen jullie te werk?
Zoals veel bedrijven, probeerden we in het verleden het dragen van gehoorbescherming te stimuleren door sensibiliseringscampagnes te geven die inspelen op de kennis en attitude van de werknemer, meestal onder de vorm van een toolbox of presentatie. Dit bleek echter te weinig effect te hebben… Daarom besloten we nu het dragen van gehoorbescherming vanuit het perspectief van de gedragswetenschappen te bekijken. Gedrag blijkt echter niet alleen vanuit de werknemer als individu te komen, ook de omgeving kan hierin een belangrijke rol opnemen.
Hoe kan de omgeving ervoor zorgen dat gehoorbescherming meer gedragen wordt?
In het onderzoeksproject konden we 13 statistische verbanden identificeren die in positief of negatief verband staan met het dragen van gehoorbescherming. Deze werden tijdens de webinar besproken. Enkele voorbeelden:
- Hoe meer de preventieadviseur/zaakvoerder de werknemers aanmoedigt,
- Hoe motiverender de inrichting van de werkomgeving is,
- Hoe minder moeilijkheden men ervaart om belangrijke geluiden te horen met de GB, hoe meer de gehoorbescherming gedragen wordt.
Welke aanbevelingen zou u werkgevers uit de houtsector geven?
- Start met het bevragen van de werknemers. Waarom dragen ze wel/geen gehoorbescherming? Gebruik hiervoor het gedragswiel en bekijk ook de omgeving. Dit kan via een vragenlijst of een gesprek.
- Herbekijk de gehoorbescherming per werknemersgroep. Zijn de belangrijke geluiden nog hoorbaar met de gehoorbescherming? (gehoorbescherming kan ook teveel dempen) Is de gehoorbescherming afgestemd op de functie van de werknemer?
- Geef zelf het goede voorbeeld en moedig de werknemers in elke situatie aan
- Verlang dit van alle bedrijfsniveaus
- Geef inzicht in het probleem door middel van bijvoorbeeld infosessies, maar ook belevingsactiviteiten, info over de situatie in het bedrijf (hoeveel werknemers dragen het wel/niet? hoeveel werknemers hebben reeds gehoorverlies?)
- Ga erover in communicatie. Ga in gesprek en geef constructieve feedback. Probeer dit op een motiverende en engagerende manier te doen. Plan dit bijvoorbeeld in tijdens een evaluatiegesprek.
- Stimuleer het gezonde gedrag als evidente keuze. Doe dit door tips te geven hoe je gehoorbescherming dragen tot een gewoonte maakt, laat een collega getuigen, optimaliseer de beschikbaarheid van de gehoorbescherming en zorg voor duidelijke signalisatie en reminders.
- Tot slot kan je dit alles in een duidelijk beleid gieten dat voor iedereen te raadplegen is.
Wil je meer praktische handvaten? Kom inspiratie opdoen op de inspiratiedag van EarCovered at work op dinsdag 27 juni van 9u tot 16u30 in Gent of bekijk vanaf die datum alle resultaten op: www.earcoveredatwork.be. Je kan ook zelf aan de slag met de inspiratiegids die op dat moment gratis zal verspreid worden.
